Giáo sư Nguyễn Tài Thu và những di sản để lại cho nền y học nước nhà

Hà Nội (TTXVN 14/2/2021) Giáo sư Nguyễn Tài Thu - Chủ tịch Hội Châm cứu Việt Nam - đã qua đời vào lúc 5 giờ sáng 14/2/2021 (tức mùng 3 Tết Tân Sửu) hưởng thọ 91 tuổi. Sự ra đi của ông là sự mất mát lớn của nền y học nước nhà bởi tên tuổi của ông không chỉ nổi tiếng ở Việt Nam mà còn trên khắp thế giới trong lĩnh vực Đông y. Ông được mệnh danh là "ông vua châm cứu", "bàn tay vàng"… của nền châm cứu chữa bệnh Việt Nam.

Giáo sư Nguyễn Tài Thu châm cứu cho bệnh nhân. Ảnh: TTXVN

“Ông vua châm cứu” giàu lòng thương người

Giáo sư Nguyễn Tài Thu sinh ngày 4/6/1931 tại thôn Kim Hoàng, xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, Hà Nội trong một gia đình có truyền thống Nho học.

Năm 1953, sau khi học năm thứ nhất trường Đại học Y khoa trong kháng chiến, ông được cử đi học chuyên về Đông y tại Trung Quốc trong 6 năm.

Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ bùng nổ, ông theo bước chân bộ đội, thanh niên xung phong, cứu chữa thương bệnh binh trong những hoàn cảnh vô cùng gian khổ. Đau nỗi đau của người bệnh, ông đã nghiên cứu phương pháp châm tê mổ thành công cho hàng nghìn trường hợp hiểm nghèo. Ông còn tự châm cho mình bằng những cây kim to và kìm dài để tìm các huyệt đặc hiệu nằm sâu trong cơ thể với bao đau đớn nhằm mục đích chữa liệt cho thương binh.

Năm 1967, Giáo sư đi sâu nghiên cứu châm cứu, sau đó gây dựng Hội Châm cứu Việt Nam và đây chính là nền móng cho Bệnh viện Châm cứu Trung ương sau này. Từ con số không, Hội Châm cứu Việt Nam do Giáo sư khởi xướng đã lên đến 27.300 hội viên. Giáo sư còn mở hơn 500 lớp học truyền nghề cho cả quân y, dân y trên nhiều tỉnh, thành phố, như: Hà Nội, Thanh Hóa, Hải Phòng, Bắc Giang, Kiên Giang…

Những nǎm 1971-1973, ông hoàn thành hai cuốn sách “Tân châm” và “Nghiên cứu châm tê trong phẫu thuật”.

Tuy được biết đến là Giáo sư, bác sĩ nổi tiếng ở Việt Nam và thế giới trong lĩnh vực Đông y, đặc biệt là châm cứu chữa bệnh, nhưng mỗi khi được hỏi về nghề, ông chỉ khiêm tốn tự nhận mình là người thầy thuốc thương người. Với ông, mỗi bệnh nhân được ông cứu sống đều gắn với một câu chuyện xúc động mà ông đã từng viết thành sách. Còn với hàng nghìn bệnh nhân đã từng được ông cứu chữa tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương, hình ảnh người thầy thuốc vẫn say mê chữa bệnh miễn phí cho bệnh nhân đã trở nên quá đỗi thân quen.

GS, TS, Bác sĩ Nguyễn Tài Thu tặng quà cho trẻ em tàn tật. Ảnh: Văn Sơn/TTXVN

Cả cuộc đời Giáo sư Tài Thu gắn bó với cây châm, với người bệnh. Ông luôn trăn trở làm thế nào để giúp họ khỏi bệnh và ít tốn kém nhất. Với ông, châm cứu là phương pháp điều trị y học cổ truyền không tốn kém chi phí, không đòi hỏi trang thiết bị hiện đại, mang đến hiệu quả cao, điều trị nhiều bệnh lý cấp và mãn tính.

Bí quyết chữa bệnh của ông không chỉ từ bàn tay vàng và những cây châm "thần kỳ" mà chính là ở tình yêu thương dành cho bệnh nhân. Ông từng tâm sự: làm thầy thuốc, trước hết phải có một trái tim dễ rung động trước nỗi đau của người khác, nhưng để làm thầy thuốc giỏi, cần một cái đầu trí tuệ. Là người trải nghiệm qua gần hết phong ba bão táp cuộc đời, thậm chí có lúc phải đối mặt với đớn đau tưởng như chết đi sống lại, chính nó đã bồi tụ cho tôi thêm mạnh mẽ.

Những di sản để lại cho nền y học nước nhà

Nhìn lại sự nghiệp của Giáo sư Tài Thu, có thể thấy rõ khối tài sản mà ông để lại cho nền y học nước nhà vô cùng lớn, mang giá trị trường tồn. Là người khởi xướng trường phái Tân châm và là bậc thầy số một về “Mãng châm” với những cây kim châm có độ dài tới 80cm, Giáo sư Tài Thu đã đóng góp cho nền y học nước nhà  hai phương pháp Châm tê và Châm cứu cai nghiện ma túy.

Giáo sư Nguyễn Tài Thu tiếp Tổng Bí thư Đảng Lao động Mexico AlbertoAlberto Anaya Gutiérrez trong chuyến thăm Việt Nam, ngày 20/5/2010. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Trong đó, phương pháp Châm cứu cai nghiện của ông đã được Bộ Y tế cấp phép triển khai với tỷ lệ cắt cơn nghiện gần như tuyệt đối, lên đến hơn 90% và hiện nay đã được giới thiệu đến gần 50 quốc gia, chủ yếu tại châu Âu và châu Á. Tại hội nghị Châm cứu toàn thế giới gồm 84 nước họp tại Sydney (Australia) vào tháng 10/2004, phương pháp châm cứu cai nghiện ma túy đã được Giáo sư Nguyễn Tài Thu trình bày đầu tiên trong số 280 báo cáo khoa học tại hội nghị và đã được hội nghị nhiệt liệt hoan nghênh. Công trình đã được Bộ Y tế nghiệm thu và ông đã trực tiếp phổ biến các quy trình trong các lớp tập huấn tại 21 tỉnh, thành phố và đang được tiếp tục triển khai trên diện rộng.

Còn phương pháp Điện châm gây tê cho phẫu thuật của Giáo sư đã được thực hiện với trên 100.000 ca mổ gồm 60 loại phẫu thuật khác nhau, đạt kết quả 98,3%. Giáo sư cũng đã áp dụng thành công kỹ thuật Mãng châm với cây kim có chiều dài tới 80cm để đi vào các huyệt sâu trong cơ thể, có hiệu quả cao trong chữa bệnh.
Đặc biệt, trường phái Tân châm do Giáo sư Nguyễn Tài Thu khởi xướng bắt nguồn từ thủy châm, sử dụng những cây kim dài châm xuyên huyệt theo đường kinh lạc cho hiệu quả chữa bệnh gấp nhiều lần so với các trường phái khác. Ông nhận thấy trong khi chữa bệnh người thầy thuốc vẫn thường đưa thuốc vào cơ thể bằng tiêm thuốc vào tĩnh mạch, tiêm bắp, vì vậy cũng có thể tiêm thuốc thẳng vào các huyệt để thuốc càng có tác dụng nhanh.

Trường phái Tân châm đã được áp dụng để điều trị cho hàng nghìn bệnh nhân khỏi các căn bệnh cấp mãn tính, như: thần kinh tọa, rối loạn tiền đình, đau đầu, mất ngủ, tai biến mạch máu não, cắt cơn cho người nghiện ma túy; chữa bệnh béo phì, rối loạn thần kinh thực vật, cắt cơn hen phế quản… Năm 2000, Giáo sư đã được giải thưởng Nhà nước về công trình "Nghiên cứu phát triển lý luận và hoàn thiện kỹ thuật phương pháp tân châm trong chữa bệnh.

Ngoài ra, tài sản mà Giáo sư Nguyễn Tài Thu để lại còn là hàng chục cuốn sách về châm cứu và lý luận Đông y như Tân châm, Thủy châm, Nhĩ châm, Điện châm… Đây chính là cẩm nang nghiên cứu, học tập cho hàng nghìn y bác sĩ hiện nay.

Nhìn lại những cống hiến của Giáo sư, bác sỹ Tài Thu, có thể thấy nền y học nước ta đã có được một tài sản gìn giữ cho muôn đời, đó là một tấm gương sáng về tài năng và y đức. Ông đã luôn làm theo đúng tâm nguyện là tất cả bệnh nhân nghèo, vùng sâu vùng xa đến với ông đều được ông chữa bệnh miễn phí.

Đối với các thế hệ học trò, Giáo sư Nguyễn Tài Thu luôn dạy, Lương y phải như từ mẫu. Ông từng tâm sự rằng ông trăn trở nhất một điều, đó là có rất nhiều trường hợp bệnh nhân không chữa được bệnh không phải là vì kỹ thuật không chữa được, mà do người thầy thuốc không hết lòng với người bệnh. “Nghề thầy thuốc mình phải đi đến cùng khi hai tay họ buông xuôi, mình chảy nước mắt thì mới thôi được. Riêng ngành y, người thầy phải thương bệnh nhân, giúp đỡ bệnh nhân, nhất là bệnh nhân nghèo".

Với những thành tựu và công sức nghiên cứu ứng dụng, Giáo sư Nguyễn Tài Thu được phong tặng danh hiệu Thầy thuốc Nhân dân, Anh hùng Lao động. Ông cũng là Giáo sư, Tiến sĩ danh dự của 16 trường đại học nước ngoài. Ông cũng giữ chức Phó Chủ tịch Hội châm cứu thế giới, Chủ tịch Hội Châm cứu Việt Nam. Nhiều người nể trọng phong tặng Giáo sư, bác sĩ Nguyễn Tài Thu là "Cây kim vàng", "Ông vua châm cứu" hay "Thần kim".../.

Trọng Đức (tổng hợp)

• Chia sẻ:
• 
• 
• 
•